Rośnie liczba zachorowań na odrę. Sanepid apeluje o uzupełnienie zaległych szczepień

W związku z możliwym wzrostem liczby przypadków odry w krajach UE/EOG Główny Inspektorat Sanitarny apeluje o uzupełnienie zaległych szczepień przeciwko odrze u dzieci.

W 2023 r. odnotowano kilka ognisk odry w Austrii, Francji i Rumunii. Od 1 stycznia 2023 r. do 7 stycznia 2024 r. w krajach UE/EOG zgłoszono trzy zgony związane z odrą. Wszystkie przypadki zgonów zostały zgłoszone w dotkniętej epidemią odry Rumunii.

Sanepid poinformował, że od czerwca 2023 r. ogólna liczba przypadków odry w UE/EOG stale rośnie. Biorąc pod uwagę nieoptymalny poziom zaszczepienia drugą dawką szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) w większości krajów UE/EOG (który wynosić powinien ≥95%), Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) ocenia, że w nadchodzących miesiącach i na wiosnę spodziewana jest większa liczba przypadków odry.

Co to jest odra

  • Odra jest ostrą, wysoce zakaźną chorobą wirusową, zdolną do wywoływania epidemii. Zakaźność jest bliska 100% u osób podatnych (niezaszczepionych, nigdy nie chorujących),
  • wirus odry rozprzestrzenia się podczas kaszlu lub kichania, przez bliski lub bezpośredni kontakt z wydzielinami z nosa i gardła osoby zakażonej. Wirus pozostaje aktywny i zakaźny w powietrzu przez klika godzin, a na skażonych powierzchniach do kilku godzin. Zakaźne są osoby zakażone wirusem już kilka dni przed wystąpieniem pierwszych objawów do 3 dni od wystąpienia wysypki,
  • najczęstszymi powikłaniami odry są: zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, poinfekcyjne zapalenie mózgu oraz podostre stwardniające zapalenie mózgu (SSPE),
  • podróże mogą zwiększać ryzyko rozprzestrzeniania się odry w populacjach osób nieszczepionych,
  • sytuacja ta stwarza istotne zagrożenie dla osób z obniżoną odpornością, przede wszystkim dzieci, u których ze względu na przeciwwskazania o charakterze medycznym szczepienia są opóźnione lub niemożliwe do wykonania (np. dzieci ze zdiagnozowanymi chorobami nowotworowymi), a także dla osób poddawanych leczeniu immunosupresyjnemu (np. po przeszczepach narządów).

GIS przypomina, że szczepienie jest jedynym skutecznym środkiem zapobiegającym zachorowaniu na odrę. Efektywność szczepień przeciw odrze jest bardzo wysoka.

Po podaniu pierwszej dawki szczepionki odporność uzyskuje ok. 95–98% osób zaszczepionych. Natomiast podanie drugiej dawki szczepionki pozwala osiągnąć odporność u niemalże 100% osób zaszczepionych.

GIS wskazuje, że każde opóźnienie w szczepieniach stwarza indywidualne zagrożenie zdrowotne dla każdego niezaszczepionego dziecka. Oprócz wymienionych wyżej powikłań, przechorowanie odry prowadzi do wieloletniego osłabienia układu odpornościowego, zwiększając ryzyko zakażenia innymi drobnoustrojami.

Wyniki badań opublikowane w 2015 roku w czasopiśmie Science wykazały, że umieralność z powodu innych chorób zakaźnych w krajach wysoko rozwiniętych jest ściśle powiązana z okresem 3 lat po przechorowaniu odry.

Opóźnienia w szczepieniach zwiększają również ryzyko powstawania ognisk epidemicznych odry czy rozwoju epidemii tej choroby, jak miało to miejsce w latach 2018-2019 r.

Wiarygodne i rzetelne informacje o szczepieniach można znaleźć na portalu Szczepienia Info.


Źródło: Główny Inspektorat Sanitarny

Serwis jest rzetelnym źródłem informacji o bezpłatnych produktach leczniczych dla dzieci i niepełnoletniej młodzieży. Osoby zainteresowane sprawdzą tutaj, czy lek jest refundowany, a także przejrzą jego szczegółowy opis, uwzględniający m.in. dawkowanie, wskazania, przeciwwskazania, ostrzeżenia specjalne, działania niepożądane, interakcje itd. Wystarczy wpisać do wyszukiwarki nazwę preparatu, by już po chwili otrzymać potrzebne dane.

Warto zwrócić uwagę na informacje dotyczące odpłatności, ponieważ serwis zapewnia dostęp nie tylko do opisów refundowanych leków, lecz także innych produktów sprzedawanych w polskich aptekach. Do wyszukiwarki można również wpisać nazwę konkretnej choroby - system wskaże preparaty stosowane w jej leczeniu.

Opisy produktów leczniczych będą aktualizowane co 2 miesiące wraz z wejściem w życie kolejnego obwieszczenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Warto zaglądać tu regularnie również ze względu na publikowane w serwisie aktualności dotyczące bezpłatnych leków oraz informacje z zakresu zdrowia i profilaktyki u dzieci i młodzieży.

O programie Bezpłatne leki dla dzieci i młodzieży

1 września 2023 roku poszerzył się krąg osób uprawnionych do nieodpłatnego uzyskania leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych - nowymi beneficjentami stały się dzieci oraz młodzież do 18. roku życia. Przysługujące im darmowe produkty zostały wyszczególnione w załączniku D1 listy refundacyjnej, który będzie aktualizowany przez resort zdrowia co 2 miesiące.

W pierwszym wykazie “18-” uwzględniono 2800 leków rozumianych jako indywidualne kody GTIN i prawie 280 substancji czynnych. Beneficjenci programu otrzymają bezpłatnie produkty stosowane w leczeniu różnych dolegliwości, w tym m.in. leki antyhistaminowe, hipoglikemizujące, hormonalne, immunostymulujące, immunosupresyjne, okulistyczne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe, przeciwbólowe, przeciwzakaźne, przeciwdrgawkowe itd.

Jeśli lekarz rozpozna u niepełnoletniego pacjenta schorzenie, którego leczenie objęte jest refundacją, to na recepcie w polu “kod uprawnień dodatkowych” wpisze “DZ”. Symbol ten może współwystępować z symbolem “DN” oznaczającym dziecko nieubezpieczone. Bezpłatne produkty lecznicze przysługują również obywatelom Ukrainy, którzy przyjechali do Polski z powodu wojny w ich państwie i którzy mają nadany numer PESEL.